Stanowisko Głównego Geodety Kraju względem zgłaszanych z różnych stron wątpliwości, odnoszących się do wskazania właściwego zakresu uprawnień zawodowych przy obsłudze geodezyjnej różnego rodzaju obiektów budowlanych.

Nawiązując do występujących w ostatnim okresie kontrowersji, związanych z przypisywaniem zakresu uprawnień zawodowych do określonego rodzaju prac geodezyjnych i kartograficznych, przedstawiam następujące stanowisko w tej sprawie.

Ustawa z dnia 17 maja 1989r - Prawo Geodezyjne i Kartograficzne (Dz. U. z 2000 r. nr 100, poz. 1086) w rozdziale 8 wprowadza zakresy uprawnień zawodowych do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii. Art. 42 powołanej ustawy definiuje pojęcie wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii, a art. 43 wymienia zakresy w jakich nadaje się uprawnienia zawodowe.

Uprawnienia zawodowe nadaje Główny Geodeta Kraju na podstawie wyników postępowania kwalifikacyjnego, przeprowadzonego przez komisję kwalifikacyjną do spraw uprawnień zawodowych. Geodeta uprawniony do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii, musi być do tego odpowiednio przygotowany, a potwierdzeniem tego jest przejście całego cyklu postępowania kwalifikacyjnego z wynikiem pozytywnym.

Wśród ustalonych w art. 43 ustawy zakresów uprawnień występują dwa, co do których wyłaniają się określone wątpliwości, dotyczące precyzyjnego rozdzielenia rodzajów prac geodezyjnych odpowiadających każdemu z tych dwóch zakresów, skutkujące pewną liczbą skarg od przedsiębiorców podejmujących się prac realizacyjnych oraz wieloma pytaniami z prośbą o interpretację, nadchodzącymi od organów nadzoru geodezyjnego i kartograficznego.

Są to:

·       zakres pierwszy - "geodezyjne pomiary sytuacyjno-wysokościowe, realizacyjne i inwentaryzacyjne";

·       zakres czwarty - "geodezyjna obsługa inwestycji".



Wątpliwości i nieporozumienia kompetencyjne co do uprawnień z zakresu pierwszego i uprawnień z zakresu czwartego odnoszą się przede wszystkim do tych części, które dotyczą pomiarów realizacyjnych i inwentaryzacyjnych. Byłby to spór czysto akademicki, gdyby nie fakt, że podobnie jak zawsze w przypadkach, gdy brak jest pełnej jednoznaczności - rodzą się na tym tle konflikty, skutkujące wspomnianymi wyżej sprawami skargowymi, a także nieporozumienia na styku z ośrodkami dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej.

Komisja kwalifikacyjna do spraw uprawnień zawodowych już wcześniej przyjęła, uzgodnioną z Głównym Geodetą Kraju wykładnię, iż geodezyjna obsługa inwestycji (zakres czwarty uprawnień) obejmuje czynności związane z budownictwem przemysłowym, a szczególnie z obsługą zapór wodnych, kominów przemysłowych, dużych i skomplikowanych budowli, a także pomiarami odkształceńi przemieszczeń itp.

Należy podkreślić, że zakres ten obejmuje także obowiązek znajomości przepisów z dziedziny zagospodarowania przestrzennego oraz prawa budowlanego i wynikających z tych przepisów zadań dotyczących opracowań geodezyjno-kartograficznych i czynności geodezyjnych obowiązujących podczas projektowania budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych.

W działalności geodezyjnej i kartograficznej występują jednak prace, co do których, bez dokonania szczegółowej analizy programu tych prac, trudno jednoznacznie określić, jakiemu zakresowi uprawnień odpowiadają. Do tego typu prac zalicza się m.in. geodezyjną obsługę budowy tras drogowych wraz z wszystkimi obiektami z nią związanymi, jak: mosty, przepusty, wiadukty, a także urządzenia pod- i naziemne itp.

Główny Geodeta Kraju podtrzymując dotychczasową wykładnię przyjętą przez komisję kwalifikacyjną do spraw uprawnień zawodowych wyraża pogląd, że do rodzajów obiektów budowlanych, przy budowie których geodeci wykonujący samodzielne funkcje związane z obsługą geodezyjną powinni posiadać uprawnienia zawodowe z zakresu "geodezyjna obsługa inwestycji", należy zaliczać te obiekty, dla których ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. w Dz. U. z 2003 r. Nr 207, poz. 2016 ze zm.) przewiduje ustanowienie nadzoru inwestorskiego. Wykaz obiektów wymienia rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 19 listopada 2001 r. w sprawie rodzajów obiektów budowlanych, przy których realizacji jest wymagane ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego (Dz. U. Nr 138, poz. 1554).

Mapy do celów projektowych pod wszelkie inwestycje, a także powykonawcze pomiary inwentaryzacyjne obiektów budowlanych innych niż wymienione w powołanym rozporządzeniu może natomiast wykonywać geodeta posiadający uprawnienia z zakresu pierwszego - "geodezyjne pomiary sytuacyjno-wysokościowe, realizacyjne i inwentaryzacyjne", lub z zakresu czwartego - "geodezyjna obsługa inwestycji".  

W załączniku nr 2 do Rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii Dz.U. z 2020 r. poz. 1321. prawodawca, ustalając rodzaj i liczbę prac geodezyjnych lub prac kartograficznych, w tym opracowań geodezyjnych lub kartograficznych, niezbędnych do uznania praktyki zawodowej, sprecyzował jednocześnie, jakie prace geodezyjne i kartograficzne mieszczą się w zakresie poszczególnych uprawnień i jaki zakres praktyki uprawnia do uzyskania danego zakresu uprawnień:

zakres 1 – geodezyjne pomiary sytuacyjno-wysokościowe, realizacyjne i inwentaryzacyjne:
a) zakładanie i pomiar osnów pomiarowych lub realizacyjnych,
b) pomiary sytuacyjne i wysokościowe oraz opracowywanie ich wyników dla potrzeb wykonania mapy do celów projektowych lub aktualizacji mapy zasadniczej,
c) tyczenie obiektów budowlanych,
d) inwentaryzacja obiektów budowlanych

zakres 4 – geodezyjna obsługa inwestycji:
a) projektowanie, zakładanie i pomiar osnowy realizacyjnej,
b) badanie geometrii budowli i urządzeń przemysłowych,
c) geodezyjna obsługa procesu inwestycyjnego na każdym etapie, w tym: geodezyjne opracowanie projektu budowlanego, pomiary realizacyjne budynków oraz budowli, geodezyjna inwentaryzacja budynków oraz budowli, pomiary odkształceń i przemieszczeń budowli lub przemieszczeń podłoża;

więcej Prace geodezyjne realizowane na potrzeby budownictwa
Dariusz Felcenloben

aktualny rejestr geodetów uprawnionych prowadzony przez GUGiK zobacz